جانشینپروري یک فرآیند مداوم نظام مند از شناسایی، ارزیابی و توسعه استعداد براي اطمینان از تداوم رهبري در تمام پستهاي کلیدي در یک سازمان بوده و در انزوا رخ نمیدهد.
جانشینپروري اطمینان یافتن از دردسترس بودن استعداد مدیریتی سطح بالا براي سازمان است. همچنین جانشینپروری شامل جستجو براي یافتن کارکنان با پتانسیل بالا، متناسب با فرهنگ سازمان و ویژگیهاي شخصیتی مورد نیاز میباشد.
امروزه سازمانها در تلاشاند تا طرح جانشینی را در یک مدل غیررسمی نشان دهند که در این خصوص به آنها توصیه میشود یک طرح ساختاریافته را به کار گیرند و از ابزارهاي سنجش مناسب استفاده کنند. براي ایجاد یک طرح جانشینی ساختاریافته، سازمانها میبایست از جانشینپروري و مدیریت استعداد بهره گیرند.
جانشینپروري یک تکنیک شناسایی و آمادهسازي اشخاص با استعداد براي توسعه و عرضه آنها با مهارتهاي صحیح براي ارتقا و پیشرفت در آینده میباشد. جانشینپروري بیشتر از یک فرآیند انتخاب است. این فرآیند یک برنامه همیشگی براي تأمین رهبري مداوم در حال و آینده است و این کار را از طریق درگیرکردن سطوح مختلف در سازمان میتوان انجام داد. جانشینپروري یک ساختار زنده است که مسؤولیت تأمین منابع انسانی براي پیشرفت و نگهداري کارکنان با استعداد را عهدهدار است.
اهداف جانشین پروری در سازمان
با توجه به پدیده جهانی شدن و تغییرات مختلف فرهنگی، سیاسی و اقتصادی بهویژه رکود اقتصادی بیسابقه طی سالهای اخیر و نیز دانشیشدن سازمانها و افزایش عدم اطمینان شغلی و کاهش وفاداری منابع انسانی، نیاز به شناسایی، توسعه و حفظ استعدادهای برتر برای شغلهای حیاتی و کلیدی و مهار تواناییهای بالقوه انسانی اهمیتی مضاعف پیدا کرده است. این واقعیت، سازمانها را بر آن داشته است تا به استعدادها به عنوان یک منبع حیاتی نگاه کنند که باید برای بهدست آوردن نتایج بهینه، آنها را مدیریت نمایند. بنابراین سازمانها دیگر نمی توانند در استفاده از استعدادها و شایستگیها برای اجرای استراتژیهای اصلی خود انفعالی عمل کنند
مقابله با چالشهای فعلی مدیریت، نظیر مشتريان خواهان خدمات بيشتر و بهتر، افزايش نمايي در نرخ تغيير، دل مشغولي براي مسائل محيط زيست، سرعت انتقال و پردازش اطلاعات، بازتر شدن بازارها، جهاني شدن كسب و كار، همكاري هاي منطقه اي ميان دولت ها، كاربرد فناوري های نوین، روندهاي جمعيتي، تغيير انتظارات، نگراني نسبت به ارزشها، تطبيق نيازهاي كاركنان و سازمان با يكديگر، ايجاد تنوّع و غیره، سازمان جانشینپرور را ملزم میکند که مدیریت جانشینپروری را به عنوان یک فعّالیت حیاتی و اصلی همسطح با استراتژی کلان سازمان که هدف آن جذب، توسعه و حفظ کارکنان با استعداد میباشد، تلقّی و تداعی کند. مدیریت استعداد بسیاری از اجزای حیاتی سیستم، نظیر برنامهریزی نیروی انسانی، استخدام و جذب، توسعه شغلی، مدیریت کارایی و مدیریت جانشینپروری را ترکیب و ادغام میکند. ادغام صحیح اجزا و زیرسیستم های منابع انسانی برای به دست آوردن و کسب مزیتهای رقابتی ناشی از اجرای فرآیند مدیریت استعدادها، ضروری و حیاتی است
تحقیقات نشان می دهد که سازمانها برای روبهرو شدن با بحران استعدادها آماده نیستند و یا حداقل تجهیز نشدهاند. بسیاری از سازمانها، استراتژی به کارگیری مؤثر استعدادها را نداشته و عملکرد اجزای سیستم مدیریت استعدادها در آنها در حالت انزواست. چنین سازمانهایی، نیازهای استخدامی خود را به صورت ارتجاعی و اجباری برآورده میکنند و فاقد یک فرآیند مدیریت شغلی و جانشینپروری دقیق متناسب با تمایلات و توانمندی های افراد هستند.
هدف اوليه نظام جانشينپروري، تأمين مستمر نيازهاي تصدیگری مشاغل سازمان و عرضه استعدادهاي انساني مورد نظر آنهاست. يك نظام ايدهآل جانشينپروري به سازمان كمك ميكند تا براي اين نيازهاي در حال وقوع برنامهريزي كند. اين نظام نه تنها نياز به تعداد بيشتري از مديران و كاركنان مستعد را تأمين ميكند، بلكه در حفظ و نگهداري افراد كليدي در سازمانها نيز مؤثر واقع ميشود.
نظام جانشينپروري همچنين ابزار قدرتمندي است كه به كمك آن ميتوان استانداردهاي عملكرد را بهوضوح تعريف و تدوين كرد، چرا كه سازمانها را وادار ميكند تا بهروشني اعلام كنند كه براي انتخاب افراد مستعد خود، از چه استانداردهايي استفاده ميكنند؟ و چه قابليتها، شایستگی ها، استعدادها و مهارتهايي را مورد توجه قرار ميدهند؟
دومين هدف يك نظام مطلوب جانشينپروري، ارائه خدمت به كاركنان است. كاركناني كه عملكردهاي بالاتر از استاندارد دارند، همواره از فرصتهاي استخدام ديگري در خارج از سازمان فعلي خود برخوردار میباشند. اين نظام ميتواند از طريق ايجاد انگيزه براي ارتقا در داخل سازمان و نيز فراهم كردن فرصتهاي يادگيري، کارکنان را مشتاق به باقي ماندن در سازمان فعلي نگه دارد. نظام جانشينپروري به كاركنان كمك ميكند تا با جابهجايي بهموقع درونسازماني، نياز خود به رشد و ارتقا را تأمين و مهارتهاي خود را تكميل كرده و توسعه دهند. جانشینپروری همچنين افراد كليدي و مستعد را توانا ميكند تا مسيرهاي رشد شغلي مناسبتري در درون سازمان براي خود بيابند و اين مسيرها را سريعتر پشت سر گذارند.
بیشتر بخوانید
جزوه آموزشی آمار و کاربرد آن در مدیریت جلد اول دکتر عادل آذر
جزوه آموزشی تحلیلی بر مفاهیم ریسک و مدیریت ریسک سازمانی
جزوه آموزشی مبانی مدیریت دولتی
پاورپوینت آموزشی تاملی بر مهمترین روش های تحلیل استراتژی سازمان
پاورپوینت آموزشی روش کارت امتیازدهی متوازن
پاورپوینت آموزشی تحلیل سوات به زبان لاتین
پاورپوینت آموزشی یادگیری سازمانی
پاورپوینت آموزشی مدیریت رفتار سازمانی پیشرفته
پاورپوینت آموزشی آموزش تربيت ارزياب برطبق EFQM
پاورپوینت آموزشی آمار و کاربرد آن در مدیریت جلد 1
پاورپوینت آموزشی روش تحقیق پیشرفته
پاورپوینت آموزشی مدیریت حقوق و دستمزد
پاورپوینت آموزشی ارتباطات سازمانی
پاورپوینت آموزشی چابکی سازمان و سازمان های چابک
پاورپوینت آموزشی توانمندسازی کارکنان
با ما در تماس باشید