پژوهش دانشگاهی شامل
مشاوره تخصصی استخراج و چاپ مقالات علمی داخلی و خارجی از پایان نامه
دوره های آموزشی تحلیلیتکنیک های تصمیم گیری
معرفی روش AHP یا تحلیل سلسله مراتبی
روش AHP یا فرایند تحلیل سلسله‌مراتبی (Analytic Hierarchy Process) یکی از پرکاربردترین روش‌های تصمیم‌گیری چندمعیاره است که توماس ال. ساعتی (Thomas L. Saaty) در دهه ۱۹۷۰ معرفی کرد.
این روش به شما کمک می‌کند وقتی چند معیار (و شاید چند گزینه) دارید، با مقایسه‌های زوجی و محاسبه‌ی وزن هر معیار، بهترین گزینه را انتخاب کنید.
ایده اصلی AHP
AHP می‌گوید برای تصمیم‌گیری پیچیده:
مسئله را به شکل یک سلسله‌مراتب بشکنید (هدف ← معیارها ← گزینه‌ها)
معیارها و گزینه‌ها را دوتا دوتا مقایسه کنید.
با استفاده از این مقایسه‌ها، وزن‌ها و اولویت‌ها محاسبه می‌شود.
سازگاری قضاوت‌ها بررسی می‌شود تا مطمئن شوید تصمیم‌گیری منطقی بوده.
مراحل اجرای روش AHP
مرحله ۱: ساخت سلسله‌مراتب تصمیم
ساختار سه یا چهار لایه‌ای:
سطح ۱: هدف اصلی تصمیم (مثلاً انتخاب بهترین مکان کارخانه)
سطح ۲: معیارها (مثلاً هزینه، کیفیت دسترسی، محیط زیست)
سطح ۳: زیرمعیارها (اختیاری)
سطح آخر: گزینه‌های تصمیم (مثلاً شهر A، شهر B، شهر C)
مرحله ۲: مقایسه زوجی (Pairwise Comparison)
هر معیار را نسبت به معیار دیگر بر اساس مقیاس ۱ تا ۹ ساعتی مقایسه می‌کنیم:
عددمعنای اهمیت1اهمیت برابر3کمی مهم‌تر5مهم‌تر7خیلی مهم‌تر9فوق‌العاده مهم‌تر2،4،6،8مقادیر میانی
🔹 مثال: اگر “هزینه” نسبت به “کیفیت دسترسی” کمی مهم‌تر است، عدد ۳ در خانه‌ی مربوطه نوشته می‌شود.
مرحله ۳: تشکیل ماتریس مقایسه زوجی
فرض کنید ۳ معیار داریم: هزینه (C1)، کیفیت (C2)، محیط زیست (C3)
یک ماتریس ۳×۳ ساخته می‌شود که:
قطر اصلی = ۱ (هر معیار با خودش اهمیت برابر دارد)
مقادیر سمت چپ و راست قطر، معکوس هم هستند (مثلاً اگر C1 نسبت به C2 عدد ۳ باشد، C2 نسبت به C1 عدد ۱/۳ است).
مرحله ۴: محاسبه وزن‌ها
دو روش اصلی برای محاسبه وزن معیارها:
روش نرمال‌سازی مجموع ستون‌ها
هر ستون ماتریس را بر مجموعش تقسیم کنید
سپس میانگین هر سطر را بگیرید → وزن هر معیار
روش بردار ویژه (Eigenvector Method) – دقیق‌تر و رایج‌تر
مرحله ۵: بررسی نرخ سازگاری (Consistency Ratio)
حتی انسان‌ها هم گاهی قضاوت‌های متناقض دارند.
AHP یک شاخص به نام CR (Consistency Ratio) دارد که باید کمتر از 0.1 باشد.
مراحل بررسی سازگاری:
محاسبه λmax (بزرگ‌ترین مقدار ویژه ماتریس)
محاسبه Consistency Index (CI):
CI=λmax−nn−1CI=n−1λmax−n
محاسبه CR:
CR=CIRICR=RICI
که RI مقدار شاخص تصادفی بر اساس تعداد معیارهاست.
اگر CR < 0.1 → مقایسه‌ها قابل قبول‌اند.
اگر بیشتر باشد → باید مقایسه‌ها را اصلاح کنید.
مرحله ۶: ترکیب وزن‌ها و انتخاب بهترین گزینه
پس از تعیین وزن معیارها، برای هر گزینه هم همین فرآیند مقایسه زوجی انجام می‌شود.
در نهایت وزن هر گزینه در وزن معیار مربوط ضرب شده و جمع می‌شود → امتیاز نهایی گزینه‌ها.
گزینه با بیشترین امتیاز انتخاب می‌شود.
مزایای روش AHP
ساده و قابل فهم
امکان ترکیب معیارهای کمی و کیفی
بررسی سازگاری تصمیم‌ها
انعطاف‌پذیر و قابل استفاده در حوزه‌های مختلف (مدیریت، مهندسی، شهرسازی و…)
معایب روش AHP
حساس به خطا یا سوگیری قضاوت‌ها
نیازمند زمان زیاد در مقایسه زوجی وقتی معیارها و گزینه‌ها زیاد باشند
وابستگی نتایج به نظر تصمیم‌گیرنده
گزیده ای از خدمات تحلیلی قابل ارائه ( کمی و کیفی) آکادمی تحلیل دکتر طالعی فر با استفاده از کادری مجرب و زبده
1.تحلیل روایی و پایایی انواع پرسشنامه های استاندارد مرتبط با موضوع درخواست دهنده
2. تحلیل های توصیفی (تهیه انواع جداول فراوانی، محاسبه انواع آماره های توصیفی پراکندگی و مرکزی، تهیه انواع نمودارهای آماری (نموداری کیفی و کمی))
3. تحلیل های استنباطی ( تحلیل واریانس، آزمون های آماری پارامتریک و ناپارامتریک، تحلیل های رگرسیون و همبستگی، تحلیل عاملی اکتشافی و تاییدی و …).
4. مدلسازی معادلات ساختاری و تحلیل مسیر
5.تحلیل های مرتبط با تکنیک های تصمیم گیری (تک یا چند معیاره)
6. تحلیل پویایی سیستم (مدلسازی، اعتبارسنجی رفتار مدل، شبیه سازی متغیرهای کلیدی مدل، سناریوسازی)
7.تحلیل گراندد تئوری (داده بنیاد)
10.پدیدار شناسی
و…..
بسته های آموزشی پیشنهادی برای استفاده علاقمندان،دانشجویان، اساتید و پژوهشگران محترم :
لیست کامل فرم های ترجمه شده مدیریت پروژه بر اساس راهنمای PMBOK
بسته جامع آموزشی مدیریت دولتی و حکمرانی
بسته جامع آموزشی مدیریت منابع انسانی
بسته جامع آموزشی مدیریت استراتژیک
بسته آموزشی مدیریت رفتار سازمانی
بیشتر بخوانید:
کلیپ آموزشی چگونگی تخصیص منابع سازمانی
کلیپ آموزشی رویکردهای نوین مدیریت منابع انسانی
کلیپ آموزشی نوآوری در مدل های کسب و کار
جزوه آموزشی آمار و کاربرد آن در مدیریت جلد اول دکتر عادل آذر
جزوه آموزشی مدیریت رفتار سازمانی پیشرفته
جزوه آموزشی مدیریت استراتژیک پیشرفته
پاورپوینت آموزشی تحلیل ذینفعان
پاورپوینت آموزشی آمار و کاربرد آن در مدیریت جلد 1
پاورپوینت آموزشی روش های تحلیل استراتژی
پاورپوینت آموزشی اصول و فنون مذاکره
پاورپوینت آموزشی مدیریت تعارض در سازمان
پاورپوینت آموزشی آموزش تربيت ارزياب برطبق EFQM
پاورپوینت آموزشی مدیریت حقوق و دستمزد
پاورپوینت آموزشی چابکی سازمان و سازمان های چابک
مجموعه2500 تست زبان تخصصی مدیریت
نمونه سوالات تشريحي بررسي مسائل دولتي ايران
نمونه سوالات تستي درس مديريت استراتژيك
نمونه سوالات تستي درس مديريت اسلامي
نمونه سوالات تستي و تشريحي درس حقوق سازمان هاي بين المللي
نمونه سوالات تشريحي سيستمهاي اطلاعاتي مديريت
با ما در تماس باشید
