تاملی بر ویژگی های فرضیه خوب و ملاک های تدوین فرضیه

از مفهوم فرضیه تعاریف مختلفی ارائه شده است:

یک گزاره خبری است که به عنوان پاسخ موقت به پرسش تحقيق مطرح می شود و قابلیت آزمون داره.
• عبارت است از پیش بینی راه حلهای احتمالی و مشخص و یا حدس خردمندانه مبتنی بر دانش و آگاهیهای گذشته درباره چگونگی رابطه چند پدیده که در محک آزمون عملی سنجیده میشود.
• …… است علمی که محقق برای نتیجه تحقیق خود می زند. فرضيه نشان می دهد که چرا یک یا چند عامل، عوامل دیگر را تحت تأثیر قرار می دهند.
• …… یک حدس علمی و یا پیش داوری است که بوسیله ی جمع اوری حقایقی که منجر به قبولی یا رد آن می شود.

فرضیه سازی یکی از مراحل حساس تحقیق را تشکیل می دهد چرا که فرضیه ها نقش راهنما را دارند و به فعالیت های تحقیقاتی فرضیه ها به محقق کمک می کنند تا از بين طرق فراوان رسیدن به مقصد تنها چند مورد آن را که بیش از همه نزدیکتر به مقصد به نظر می رسد برگزیند و سهل الوصول ترین راه ها و محتمل ترین جهت ها را برای تحقيق انتخاب کند.

بنابراین:
۱. مطالعه منابع و ادبیات مربوط به موضوع جهت دار شود
۲. پژوهشگر را نسبت به جنبه های موقعیتی و معنی دار مساله پژوهش حساس تر می نماید.
۳. فرضیه باعث می شود تا محقق مساله پژوهش را بهتر درک کرده و روش های جمع آوری اطلاعات را بهتر تعیین نماید.
۴. فرضیه چارچوبی را برای تفسیر اطلاعات جمع آوری شده و نتیجه گیری از آن ارائه می دهد.

ویژگی های فرضیه خوب و ملاک های تدوین فرضیه
• فرضیه باید قدرت روشنگری و تبیین داشته باشد.
• فرضیه باید به صراحت و روشنی بیان گردد. فرضیه باید ساده و قابل فهم باشد.
• فرضیه باید باید به گونه ای تدوین گردد که رابطه مورد انتظار بین پدیده ها و متغیر ها را بیان کند.
• فرضيه باید بتواند پاسخ مساله تحقیق را بدهد.
• فرضیه باید قابلیت حذف حقایق نامرتبط با مساله تحقیق را داشته باشد.
• فرضیه باید سنجش پذیر و قابل آزمون باشد.
• فرضیه باید با بدنه دانش موجود سازگاری و همخوانی داشته باشد و از پشتوانه علمی و منطقی برخوردار باشد نباید با اصول علمی تایید شده مغایرت داشته باشد.
• فرضیه باید با نظریه و اصل علمی مرتبط باشد.
• فرضیه باید تا حد امکان کوتاه و ساده (ترجیحا تک جمله ای) بیان شود.
• فرضیه باید به شکل جمله خبری بیان شود و در آغاز تدوین هر فرضیه از عبارت “به نظر می رسد” استفاده شود.
باید بین فرضیه ها و سوال های ویژه تناظر صوری و محتوایی وجود داشته باشد، منظور از تناظر صوری این است که: اولا: به تعداد سوالهای فرعی، فرضیه تدوین شود. ثانيا: هر فرضیه در مقابل سوال مربوط به آن قرار گیرد.

برگرفته از کانال ایتای روش تحقیق

گزیده ای از خدمات تحلیلی قابل ارائه ( کمی و کیفی) آکادمی تحلیل دکتر طالعی فر با استفاده از کادری مجرب و زبده

1.تحلیل روایی و پایایی انواع پرسشنامه های استاندارد مرتبط با موضوع درخواست دهنده

2. تحلیل های توصیفی (تهیه انواع جداول فراوانی، محاسبه انواع آماره های توصیفی پراکندگی و مرکزی، تهیه انواع نمودارهای آماری (نموداری کیفی و کمی))

3. تحلیل های استنباطی ( تحلیل واریانس، آزمون های آماری پارامتریک و ناپارامتریک، تحلیل های رگرسیون و همبستگی، تحلیل عاملی اکتشافی و تاییدی و …).

4. مدلسازی معادلات ساختاری و تحلیل مسیر

5.تحلیل های مرتبط با تکنیک های تصمیم گیری (تک یا چند معیاره)

6. تحلیل پویایی سیستم (مدلسازی، اعتبارسنجی رفتار مدل، شبیه سازی متغیرهای کلیدی مدل، سناریوسازی)

7.تحلیل گراندد تئوری (داده بنیاد)

8.تحلیل تم (تحلیل مضمون)

9.تحلیل محتوا

10.پدیدار شناسی