نقد پارادایم مدیریت دولتی نوین

امروزه با گسترش تکنولوژی‌های ارتباطی و اطلاعاتی فاصله زمانی و مکانی کاهش یافته و دنیای ما به یک دهکده جهانی تبدیل شده است. در این راستا رخداد پدیده جهانی شدن، استفاده از تکنولوژی های پیشرفته در عرصه رقابت بین المللی تغییرات وسیعی را در زمینه های فرهنگی، اجتماعی، سیاسی، اقتصادی و متعاقب آن تحولات و دگرگونی های شدیدی را در ساختارهای دولتی بوجود آورده است. از جمله این تحولات جایگزینی مدیریت دولتی نوین به جای الگوی سنتی اداره امور دولتی بوده که در قرن بیستم یک نظر غالب محسوب می شد.

تعریف پارادایم: پارادایم مجموعه نگرش ها، ارزش ها، دستورالعمل ها، فنون و غیره که زمینه و چشم انداز عمومی پذیرفته شده یک رشته علمی را در زمان معین تشکیل می دهد. پارادایم مدیریت دولتی نوین یک پدیده بین المللی است که آثار آن در تعداد زیادی از کشورهای جهان از جمله انگلستان و ایالات متحده دیده شده است. مهمتر آنکه این تغییرات از پشتیبانی علمی بخصوص از حمایت نظریه پردازان اقتصادی و مدیریت بخش خصوصی برخوردار بوده است. مشتری گرایی، انعطاف پذیری، مشارکت جو بودن و سپردن کارها به مردم، افزایش مسئولیت پذیری مدیران و نیل به اهداف و نیز افزایش حفظ محیط زیست و آب و هوا از جمله ویژگی های مدیریت دولتی نوین به شمار می آید.

به طور خلاصه موارد ذیل را در خصوص پارادایم مدیریت دولتی نوین می توان ذکر کرد:

1- مدیریت دولتی نوین، بکارگیری شیوه های مدیریت بخش خصوصی در بخش دولتی که شامل مولفه هایی همچون همچون خصوصی سازی، کاهش اندازه دولت، به پیمانکار دادن امور، برون سپاری و مشتری گرایی و… می باشد.

2- مدیریت دولتی نوین رویکرد جدیدی را در مدیریت دولتی ارائه نموده است که در آن مسئولیت مدیریت در نیل به اهداف مورد توجه بیشتر قرار می گیرد، انعطاف پذیری و نرمش در ساختار مدیریت رو به فزونی می نهد، ارزیابی و سنجش عملکردها انجام می پذیرد و به کارایی و اثربخشی در بخش دولتی بیشتر توجه می شود.

3- هدف مدیریت دولتی نوین تبدیل تبدیل دولت به کسب و کار بوده و مدیریت بخش خصوصی در آن تحقق کامل یابد در این پارادایم، سازمان های دولتی به بخش هایی تقسیم می شوند که هر یک از این بخش ها همانند یک واحد بازرگانی دارای اهداف عملکردی مشخص هستند و مدیران آن ها در قبال تحقق آن مسئول هستند.

4- پیش نیازهای اثربخشی مدیریت دولتی نوین عبارتست از: وجود یک بخش خصوصی واقعی و مردمی که رقابت پویا در آن باشد، وجود بازارهای پولی و مالی تشکل یافته و نیز وجود نظام حقوقی و قانونی شفاف و تفصیلی می باشد.

نقد وارده بر پارادایم مدیریت دولتی نوین

1.در مدیریت دولتی نوین بر بکارگیری مدیریت بخش خصوصی جهت افزایش کارایی و بهره وری تاکید شده است. بر خلاف آنچه در پاردایم مدیریت دولتی نوین ادعا می شود اداره امور یک دولت صرفا” از مقوله مدیریت نیست و مدیریت دولتی بر اساس تفکیک قوای حکومت و در تناظر با سه قوه مجریه، مقننه و قضائیه بر بکارگیری تئوری های مدیریتی، سیاسی و حقوقی جهت ارضای نیازهای جامعه دلالت داشته و در واقع مدیریت دولتی ماهیتی فرا رشته ای دارد.

2.بکارگیری محض شیوه مدیریت بخش خصوصی که مدیریت دولتی نوین در پی آن است در سطوح مختلف بخش دولتی امکان پذیر نیست به خاطر اینکه مدیریت بخش دولتی به دنبال تامین منافع عامه، حفظ ارزش ها، عدالت، تامین آزادی و مشارکت و ارائه خدمات عمومی است لیکن مدیریت بخش خصوصی به دنبال اهداف سودآوری، ارائه خدمات به مشتریان خاص می باشد. بنابراین استفاده محض از شیوه مدیریت بخش خصوصی در بخش دولتی میسر نمی باشد مگر اینکه در سطح خرد و عملیاتی دولت، شیوه مدیریت بخش خصوصی را می توان بکار برد.

3.تحقق عدالت مبنای وجودی حیات دولت و زیربنای مشروعیت اقدامات دولت در عرصه های سیاسی، اجتماعی و فرهنگی جامعه است که مدیریت دولتی نوین توجهی به این امر نداشته است.

4.مدیریت دولتی نوین تحت تسلط ارزش های کارایی و صرفه جویی بوده و ارزش هایی نظیر عدالت، نمایندگی و مشارکت فراموش می شود. در این پارادایم پاسخگویی سیاسی و کنترل دموکراتیک نهادهای حکومتی تضعیف شده و اعتماد شهروندان به دولت و یکدیگر کاهش می یابد.

5. بکارگیری کورکورانه رویکرد مدیریت دولتی نوین عواقب ناگواری همچون فاصله طبقاتی، افزایش فساد اقتصادی و تضعیف پاسخگویی سیاسی را در جامعه موجب خواهد شد.

بسته های آموزشی پیشنهادی برای استفاده علاقمندان،دانشجویان، اساتید و پژوهشگران محترم :

بسته آموزشی مدیریت رفتار سازمانی

بسته جامع آموزشی مدیریت استراتژیک

بسته جامع آموزشی مدیریت دولتی و حکمرانی

بسته جامع آموزشی مدیریت منابع انسانی

بسته جامع آموزشی مدیریت صنعتی

بسته آموزشی مدیریت کسب و کار

آکادمی تحلیل دکتر طالعی فر ارائه دهنده خدمات تحلیلی (مشاوره، پژوهش و پیاده سازی) زیر:

خدمات تحلیلی کمی (تحلیل های آماری،پویایی سیستم،داده کاوی،عارضه یابی،تحقیق در عملیات، تئوری تصمیم گیری،مدلسازی معادلات ساختاری، آینده نگاری و سناریونویسی…)

خدمات تحلیلی کیفی (تحلیل گراندد تئوری، تحلیل تم، تحلیل محتوا، مرور سیستماتیک، پدیدار شناسی و…)

بیشتر بخوانید

جزوه آموزشی آمار و کاربرد آن در مدیریت جلد اول دکتر عادل آذر