واکاوی مفهوم استعاره های سازمانی

گرت مورگان که رويکرد تصاوير سازمان را ارائه داده در مطالعه نظريه هاي سازمان از استعاره ها، تصاوير و الگو هاي ذهني استفاده مي کند. آموزه اصلي نگرش مورگان اين است که مي توان از استعاره هاي متعدد جهت ايجاد طيفي از بينش هاي رقيب اما مکمل بهره برد و انديشه خود را بر مبناي نقاط قوت نگرش هاي مختلف قرار داد.

چنانکه کونتز مي گويد براي اينکه در جنگل نظريات متعدد تئوري هاي مديريت گم نشويم نياز به راهنما داريم. به نظر مي رسد اين راهنما چيزي جز طبقه بندي نيست. طبقه بندي هاي اوليه نظير تقسيم تئوري ها به کلاسيک، نئوکلاسيک، سيستمي و اقتضائي بر مبناي تقدم و تأخر پيدايش اين نظريات بودند، اما طبقه بندي مورگان بر مبناي استعاره هاي ريشه اي از تئوري هاي سازمان و مديريت است.

استعاره از طريق مطرح كردن نوعي همانندي بين دو پديده که نمي توان به طور طبيعي آنها را معادل تصور كرد، نظير زندگي و جاده اي طولاني و پرپيچ و خم، به كشف نقاط مشترك بين يک پديده و پديده اي كه بهتر آن را مي شناسيم کمک مي كند. مورگان در كتاب تصاوير ذهني سازمان، با اين ديدگاه نقاط اشتراك بين سازمان و پديده هايي نظير ماشين، موجودات بيولوژيك، مغز ، فرهنگ و … را مورد بررسي قرار داده است.

اگر انواع استدلال را قياس، استقراء و تمثيل بدانيم تفکر استعاره اي زيرمجموعه اي از تمثيل است. در واقع استعاره بطور صريح يا تلوحي مدعي شباهت چيزي به چيز ديگر است اما بايد توجه داشت که تفاوت هاي بين آن دو را ناديده مي گيرد و اين يعني استعاره همواره بينشي يک بعدي بوجود مي آورد. به عنوان مثال نگرش به سازمان عنوان يک ماشين اگرچه توصيه هاي ارزشمندي جهت ساختار دهي سازمان ارائه مي دهد، جنبه هاي انساني را ناديده مي گيرد. بنابراين استعاره ماهيتاً متناقض است، در واقع در تفکر استعاره اي يک شيوه ديدن، يک شيوه نديدن نيز هست؛ چيزي که مورگان آن را « خطاي سازنده» مي نامد.

در مجموع مي توان گفت تئوري هاي سازمان که بر مبناي استعاره قرار دارند ما را به ديدن سازمان به گونه اي متمايز و در عين حال ناقص و بخشي رهنمون مي سازند. در نتيجه يک تئوري واحد نمي تواند براي ما نگرشي جامع و کامل بوجود آورد.

برگرفته از کتاب تئوری های سازمان اثر ماری جو هچ

گزیده ای از خدمات تحلیلی قابل ارائه ( کمی و کیفی) آکادمی تحلیل دکتر طالعی فر با استفاده از کادری مجرب و زبده

1.تحلیل روایی و پایایی انواع پرسشنامه های استاندارد مرتبط با موضوع درخواست دهنده

2. تحلیل های توصیفی (تهیه انواع جداول فراوانی، محاسبه انواع آماره های توصیفی پراکندگی و مرکزی، تهیه انواع نمودارهای آماری (نموداری کیفی و کمی))

3. تحلیل های استنباطی ( تحلیل واریانس، آزمون های آماری پارامتریک و ناپارامتریک، تحلیل های رگرسیون و همبستگی، تحلیل عاملی اکتشافی و تاییدی و …).

4. مدلسازی معادلات ساختاری و تحلیل مسیر

5.تحلیل های مرتبط با تکنیک های تصمیم گیری (تک یا چند معیاره)

6. تحلیل پویایی سیستم (مدلسازی، اعتبارسنجی رفتار مدل، شبیه سازی متغیرهای کلیدی مدل، سناریوسازی)

7.تحلیل گراندد تئوری (داده بنیاد)

8.تحلیل تم (تحلیل مضمون)

9.تحلیل محتوا

10.پدیدار شناسی