معرفی نظریه دوگانگی سیاست-اداره ویلسون

یکی از تئوری های اداره امور دولتی، تئوری جدایی سیاست از اداره است که توسط ویلسون با عنوان مطالعه اداره در سال ۱۸۸۷ در فصلنامه علوم سیاسی ارایه شد. اگرچه جدایی بین سیاست و اداره از موضوعات سنتی در حوزه مدیریت دولتی است اما رابطه بین این دو از موضوعات بحث برانگیز دنیای فعلی نیز هست. راه حل ویلسون در این رابطه این بود که موسسات دولتی شبیه موسسات بازرگانی فعالیت کنند و اصول پذیرفته شده مدیریت از بخش خصوصی را دنبال و تبعیت نمایند و در پی بیشترین کارآیی باشند؛ اما این دیدگاه مادامی که موسسات دولتی تابع نفوذ تباه کننده سیاست باشند هرگز نمی تواند محقق شود. به همین دلیل ویلسون سیاست را از اداره تفکیک نمود.

ویلسون در پاسخ به این سوال که: با توجه به جدایی اداره و سیاست چگونه پاسخگو بودن نهادهای اداری حفظ می شود، اینگونه پاسخ می دهد: مدیران دولتی در نهادهای دولتی باید در نهایت در برابر قانونگذار جوابگو باشند و قانون گذار نیز به نوبه خود در برابر مردم پاسخگو است و بدین ترتیب ضروریات دموکراسی تحقق می یابد. در این دیدگاه تاریخی از پاسخگویی، جدایی سیاست واداره و بی طرفی سیاسی متصدیان دولتی باید حفظ می شد.

ویلسون سه جهت گیری کلی داشت، که هر یک از آنها بر رابطه بین علم سیاست و علم اداره اثر داشتند. آن جهت گیری ها عبارتند از:

– چشم انداز مقایسه ای

– کانون و مرکز اصلی

– فلسفه سیاسی دموکراتیک محافظه کارانه.

در خصوص جهت گیری های کلی ولیسون بایستی عنوان کرد که:

1- وودرو ویلسون خواستار ایجاد و توسعه علم اداره براساس اصول بنیادین بود. تمایز پیشنهادی میان سیاست و اداره وسیله ای برای توجیه استدلال ویلسون بود که می گفت اجرای تکنیک های اجرایی و اداری قرض گرفته از کشورهای دیگر امکان پذیر است .

2-او همچنین توجه شایانی به اصلاحات قانون اساسی داشت. ویلسون علاقه زیادی به موضوعات مربوطه به قانون اساسی داشت که منجر به علاقه او به حکومت داری شد . او اظهار داشت هدایت و پیشبرد یک قانون اساسی بسیار دشوارتر از تعیین چارچوب برای آن شده است .

3- وی اظهار داشت که خواسته اکثریت همان خواسته عموم نیست و اصول استقلال هم منشاء خود مختاری و هم خود خودمختاری را دچار ابهام می سازد. او معتقد بود قدرت با همراهی مسئولیت پذیری شدید می تواند عامل اصلی یک اداره خوب باشد.

بطورکلی تاکید پارادایم جدایی سیاست از اداره بر مرکز توجه مدیریت دولتی یعنی مرکزیت اداره امور عمومی باید در بوروکراسی دولت باشد (نه بخش سیاستگذاری). توجیه این «کجایی»، به دوگانگی سیاست/ اداره معروف شده است. ویلسون برای ترویج دوگانگی سیاست – اداره تحت تاثیر روش مدیریت علمی فردریک تیلور بود. براساس نظریه تمایز سیاست و اداره که ویلسن معتقد به آن است، طرح های دولت اقداماتی سیاسی هستند (نه اداری)، ولی اجرای جزء به جزء آنها اقدامی اداری است. در این تئوری عقیده بر این است که اگر بین بخش سیاسی و اداری ادغام صورت گیرد، پدیده‌ای به نام سیستم تاراج بوجود می‏آید. در این حالت خواه ناخواه از نظام اداری برای کسب قدرت سیاسی سوءاستفاده خواهد شد. طبیعی است هرگونه فساد اداری ناشی از همین اختلاط است. بنابراین از این تئوری می‏توان نتیجه گرفت که پست‌های سیاسی باید در اثر رقابت در صحنه سیاست و پست‌های اداری در اثر رقابت در صحنه اداری کسب شوند.

بنا به استدلال ویلسون همه حکومت ها دو وظیفه اساسی دارند:

الف) سیاست که به معنای خط مشی های کلی و قوانین است؛

ب) مدیریت (اداره) که به معنای به کارگیری آن خط‌ مشی‏ ها و قوانین در مورد افراد و در وضعیت های خاص است.

ویلسون مدعی بود از آنجا که مدیریت دستگاه اداری از سیاست جداست باید غیرسیاسی باقی بماند، ‌زیرا به گفته او «مسایل مدیریت غیر از مسایل سیاسی هستند». علی رغم اینکه سیاست وظایف دستگاه‏ های اداری را تعیین می‏ کند، دستگاه اداری نباید اجازه دهد که مقاماتش بازیچه سیاست شوند. به زعم او در قلمرو اداره، سیاست باید به وسیله بوروکراسی حرفه ‏ای و بی طرف اجرا شود. منظور از بی طرفی، عدم دخالت سوگیری های سیاسی و جناحی فرد بوروکرات در نحوه عملکرد او در داخل بوروکراسی است.

علاقمندان می توانند برای دریافت پاورپوینت آموزشی نظریه سیاست-اداره ویلسون، اینجا را کلیک فرمایند.

گزیده ای از خدمات تحلیلی قابل ارائه ( کمی و کیفی) آکادمی تحلیل دکتر طالعی فر با استفاده از کادری مجرب و زبده

1.تحلیل روایی و پایایی انواع پرسشنامه های استاندارد مرتبط با موضوع درخواست دهنده

2. تحلیل های توصیفی (تهیه انواع جداول فراوانی، محاسبه انواع آماره های توصیفی پراکندگی و مرکزی، تهیه انواع نمودارهای آماری (نموداری کیفی و کمی))

3. تحلیل های استنباطی ( تحلیل واریانس، آزمون های آماری پارامتریک و ناپارامتریک، تحلیل های رگرسیون و همبستگی، تحلیل عاملی اکتشافی و تاییدی و …).

4. مدلسازی معادلات ساختاری و تحلیل مسیر

5.تحلیل های مرتبط با تکنیک های تصمیم گیری (تک یا چند معیاره)

6. تحلیل پویایی سیستم (مدلسازی، اعتبارسنجی رفتار مدل، شبیه سازی متغیرهای کلیدی مدل، سناریوسازی)

7.تحلیل گراندد تئوری (داده بنیاد)

8.تحلیل تم (تحلیل مضمون)

9.تحلیل محتوا

10.پدیدار شناسی