تحليل مسير شکلی از تحلیل رگرسیون کاربردی است که در آن برای هدایت کردن مسئله یا آزمون فرضیه های پیچیده از نمودارهای مسیر استفاده می شود که با استفاده از آن می توان اثرهای مستقیم یا غیر مستقیم متغیرهای مستقل بر متغیرهای وابسته را محاسبه کرد.
ارزش این روش در آن است که به عنوان یک روش اکتشافی برای کمک به مفهومی کردن و تشکیل فرضیه های پیچیده استفاده می شود.
تحليل مسير به عنوان يک شکل از تحليل رگرسيون خطی و به دو منظور بکار می رود:
1- تبيين رابطه ميان مجموعه ای از متغييرهای مشاهده شده
2- برآورد اهميت نسبی و تاثير هريک از متغيرهای مشاهده شده و متغير نهانی به کار می رود.
در تحليل مسير برای نشان دادن روابط علّی ميان متغيرها از معادلات استاندارد شده رگرسيون چندگانه استفاده می شود. با اين کار می توان اندازه بزرگی هريک از ضرايب مسير و همچنين اثرهاي مستقيم و غيرمستقيم را با يکديگر مقايسه نمود در حالی که با استفاده از تکنيک های همبستگی و معادلات رگرسيون صرفاً می توان استنباط کرد، روابط علّی ميان متغييرها وجود دارد. بطور ساده اين قبيل تکنيک ها، نشان دهنده روابط مهم هستند. ليکن اگر از تحليل مسير برای آزمون مدل های نظری استفاده شود اين امکان وجود دارد که روابط ميان مجموعه ای از متغيرها را نشان داد.
هدف از انجام آزمون تحليل مسير، برآورد كمي روابط علي بين مجموعه اي از متغيرها است. روابط بين متغيرها در يك جهت جريان مي يابد و به عنوان مسيرهاي متمايزي در نظر گرفته مي شود.
بیشتر بخوانید
پاورپوینت آموزشی یادگیری سازمانی
پاورپوینت آموزشی مدیریت رفتار سازمانی پیشرفته
پاورپوینت آموزشی آموزش تربيت ارزياب برطبق EFQM
پاورپوینت آموزشی آمار و کاربرد آن در مدیریت جلد 1
پاورپوینت آموزشی روش تحقیق پیشرفته
پاورپوینت آموزشی مدیریت حقوق و دستمزد
مفاهيم تحليل مسير در بهترين صورت از طريق ويژگي عمده آن يعني نمودار مسير كه پيوند علي احتمالي بين متغيرها را آشكار مي سازد، تبيين مي شود. با استفاده از آن مي توان اثرهاي مستقيم يا غير مستقيم متغيرهاي مستقل بر متغيرهاي وابسته را محاسبه كرد. اين اثرها را به اصطلاح ضرايب مسير كه در عمل هستند. انعكاس پيدا مي كند به علاوه مي توان الگوهاي (β) همان ضرايب استاندارد رگرسيون مسير مختلف را براي بررسي همخواني با داده هاي مشاهده شده آزمون كرد.
ارزش روش تحليل مسير بدان جهت است كه يك روش اكتشافي براي كمك به مفهومي كردن و تشكيل فرضيات پيچيده است.
نحستين گام در تحليل مسير، تعيين يك مدل ساختاري است كه همه متغيرهاي مورد نظر پژوهشگر را در بر گيرد. مدل ساختاري شامل يك مجموعه معادله ساختاري است كه روابط علي ممكن بين متغيرها را توصيف مي كند. در اين فرايند ابتدا يك سري مراتب علي مطرح مي شود كه در آن برخي از متغيرها ممكن است علت احتمالي متغيرهاي ديگري باشد، اما بطور قطع نمي توان معلول آن باشد. به بيان ديگر، ترتيب متغيرها به گونه ای است كه متغيري كه در مرتبه بالاي اين سلسله مراتب قرار دارد، ممكن است به علت متغير پايين تر از آن باشد. محققان پژوهش هاي رفتاري مايل به دانستن ميزان پيش بينی تغييرات متغير وابسته توسط متغيرهای موجود در مدل هستند. برای اين کار به R2 يا ضرايب ثابت هريک از روابط علّی نگاه می کنيم. اين مقدار نشان دهنده درجه تطابق مدل طراحی شده با دنيای واقعی يا ميزان کاربردی بودن مدل است.
همچنین برای برازش مدل تحقیق، از شاخصهای شناخته شده برازش استفاده می شود.
در پایان بایستی عنوان کرد که در ارتباط با تحلیل مسیر بایستی دو مفهوم کلیدی را بطور دقیق مدنظر داشت:
ضرایب مسیر: ضریب مسیر یک ضریب رگرسیون (بتا) است که اثر مستقیم یک متغیر مستقل روی یک متغیر وابسته را در مدل مسیر نشان می دهد. بنابراین زمانی که مدل دو یا چند متغیر علی دارد، ضرایب مسیر ضرایب رگرسیون پاره ای هستند که میزان تاثیر یک متغیر روی متغیر دیگر را با کنترل سایر متغیرها در مدل اندازه گیری می گیرد.
اثرات مستقیم و غیر مستقیم: ضرایب مسیر می توانند برای تجزیه همبستگی بین دو متغیر به اثرات مستقیم و غیر مستقیم استفاده شوند. اثرهای غیر مستقیم مستلزم متغیرهای میانجی است.
همچنین علاقمندان به دریافت پاورپوینت جامع و کامل آمار و کاربرد آن در مدیریت جلد 1 دکتر عادل آذر و منصور مومنی، اینجا را کلیک فرمایند.
با ما در تماس باشید