رویکرد پست مدرنیسم در مواجه با مهدویت

مکتب پست‌مدرنیسم که در واکنش به خط‌کشی‌ها و مرزبندی‌های متصلب مدرنیسم، شکل‌گرفته ایده‌ای است پیچیده و متناقض از آراء مختلف، برای تغییر در قوانین انعطاف‌ناپذیر دوران مدرنیته؛ لذا یکی از اصلی‌ترین شعارهای آن «تغییر» است. مضامین پست‌مدرنیستی در بدو امر، بسیار خلاقانه و مثبت به نظر می‌رسند؛ اما بررسی محتوایی این مشرب فکری حکایت از آسیب های مهمی دارد که طرح آن می تواند مفاهیم مهم خدامحوری،اخلاقیات، دین داری و … را نفی و یا حاشیه ببرد.از نظر پست مدرن ها:

1.هیچ موضع برتر و خارج از گفتمان و زبان و فرهنگ وجود ندارد تا از آن موضع به جهان پیرامونی نگریسته شود و راهکارهای کلان و کلی داده شود.
2. با طرح مفهومی چون نفی فراروایت ها، نفی هرگونه مفهوم مرکزی و ایده برتری که افکار، عقاید و رفتار فرد را به جهتی خاص سوق دهد (این ایده مرکزی می‌تواند باور به خدا و دین، قانون، اخلاق، سنت‌های پیشینیان و … باشد)، را مطرح می سازند.
3. نوعا برای هیچ یک از مرزبندی اخلاقی، دینی، تربیتی و قانونی اعتباری قائل نیستند.
4. فرجام قطعی داستان را به سخره می‌گیرد و این سنت را بی‌معنا و پوچ تلقی می‌کند .
5. از حیث معرفت شناسی با مقوله هایی چون تعمیم بخشی،کلیت بخشی مخالفت کرده و ساختارشکنی، نسبیت اندیشی، فاقد آرمان گرایی بودن، جهانی سازی، منطقه ای و محلی فکر و عمل کردن،رهایی عمومی از قید و بند هر ارزش (توجه به عاری از ارزش بودن)، آزادشدن از قید و بند داستان ها و روایت ها و نقل قول های تاریخی را ترویج و تبلیغ می نماید.
6. تکثراندیشی،فرار از وحدت، تنوع طلبی،اعتبار دادن به خرده فرهنگ ها، تلاش در جهت ساخت فرهنگ و جامعه متکثر را ترویج می دهد.

نظر به ویژگی های فوق، مکتب پست مدرنیسم، در پی بسط این شیوه ذهنی است که نوعا اندیشیدن برای رهایی از غل و زنجیرهای فعلی بشریت بایستی صورت پذیرد و به واقع مکتب مزبور برای بنیان های دینی ارزشی قائل نیست و لذا در مواجهه با گزاره مهمی چون موعود گرایی، آینده روشن برای بشر و تحقق جامعه آرمانی و ایده آل آتی (در عصر غیبت) هیچگونه ایده آلی نداشته و ندارد و نوعا نفی کننده هرگونه فرجام شناسی است. این در حالی است که نگاه منجی گرایانه و موعودباورانه از عالم مبتنی بر تفسیری کلان، جهانی، فراگیر و هدفمند از عالم است که درصدد ایجاد طرحی نو در نظم فعلی جهانی در راستای رسیدن و تجلی بخشی حقیقتی پایدار و مبتنی بر ارزش های الهی است.

برگرفته از کتاب مهدویت از نگاهی دیگر (بازخوانی و واکاوی طرح های غرب در ستیز با مهدویت) اثر دکتر رضا طالعی فر

برای دریافت ایبوک رایگان کتاب مهدویت از نگاهی دیگر، بازخوانی طرح های غرب در ستیز با مهدویت، اینجا را کلیک فرمایید