تاملی بر نوآوری در مدل های کسب و کار

نوآوری در مدل های کسب و کار

هدف اصلی کسب و کار، ایجاد و به حداکثر رساندن سود برای ذینفعان است. برای رسیدن به این مهم، کسب و کارها باید نوآورانه باشند. لذا در دنیای امروز، فناوری راه حل های نوآورانه و جدیدی ارائه نموده که در نهایت باعث سودآوری و پایداری بلندمدت کسب و کار می شود. ضمن اینکه نوآوری در مدل های کسب و کار نسبت به انواع دیگر نوآوری، کم هزینه تر و کاراترند و رویکردی مناسب در زمان کمبود سرمایه و رکود اقتصادی است.

علی رغم نوآوری های متعدد بکارگرفته شده توسط شرکت های متعدد، خطرات جدی زیر پیش روی شرکت ها امروزی قرار دارد:

1.کاهش سهم بازار شرکت ها

 2. نقشه منحنی ارزش، نشانگر تضعیف تمایزات کلیدی کسب و کار آنها بود

3. عدم رشد کافی فعالیت شرکت ها

4.عدم پاسخگویی مناسب به نیازهای مشتریان

5. عدم درک صحیح و شناسایی  راحت فرصت ها در جهت کاهش هزینه و استفاده بهینه از منابع به آسانی و مواردی از این قبیل، که همگی خارج از توانایی تمرکز صرف بر روی انواع نوآوری های مذکور بودند.

لذا مطالعات گسترده ای که در طی یکی دو دهه گذشته در حوزه کسب و کار صورت گرفته است، حاکی از اهمیت روزافزون نوآوری مدل کسب و کار در برابر انواع دیگر نوآوری است و نوآوری در مدل های کسب و کار را به عنوان کلید موفقیت در رقابت شناخته اند. از طرف دیگر در بایستی به این نکته توجه داشت که در عصر فعلی تنها داشتن یک مدل کسب و کار مطلوب در زمان آغاز به کار شرکت مهم نیست بلکه آنچه حیاتی تر است، در اختیار داشتن و حفظ یک مدل کسب و کار بهینه در طول حیات آن است.

به نظر اكثر محققان، دستیابی به جایگاه رقابتی مناسب برای یک سازمان، تنها با کمک یک الگوی مناسب کسب و کار امکان پذیر است. یک مدل کسب و کار موفق، نشان دهنده یک راه بهتر نسبت به گزینه های موجود است که می تواند ارزش بیشتری را به یک گروه از مشتریان پیشنهاد کرده و منافع بیشتری را به سازمان بازگرداند  و از اینرو توجه به نوآوری مدل های کسب و کار در مسیر تحقق چنین مهمی حایز اهمیت است.

بیشتر بخوانید: نوآوری استراتژیک

در بیان اهمیت نوآوری بدین مهم محققان اشاره دارند که در دنیای کنونی فرآیند ایجاد ارزش فراتر از مرزهای شرکت و درون یک شبکه صورت می پذیرد، سازمان ها در کسب و کار خود در تعامل با کنشگران و شرکای متعددی نظیر تأمین کنندگان و عرضه کنندگان مختلف می باشند که در انجام وظایف محوله و ارائه ارزش دخیل می باشند. بسیاری از شرکت ها با ادغام عمودی می توانند به مزیت رقابتی دست یابند. برخی از نوآوری ها نیاز به قابلیت های جدیدی دارند که به تنهایی در داخل شرکت قابل دستیابی نیست و جهت توسعه آنها نیاز به همکاری با دیگر شرکت هاست و لذا بر اساس معیارهای مرتبط با ساختار سازمان، درجه تنوع و مدیریت زنجیره تأمین، مدل های کسب وکار طبقه بندی و دو گروه مختلف در خصوص انتخاب مدل کسب و کار شناسایی شدند:

1.شرکت های بزرگی که به دلیل قدمت خود، مدل کسب وکار خود را به شیوه ای سنتی تعریف نموده و بر خصوصیاتی نظیر رسمیت و تمرکز در تصمیم گیری های خود تأکید می‌كنند.

2.شرکت های نوپا و پیشرفته که مدل های کسب و کارشان نسبت به گروه اول نوآورانه تر بوده و بر همکاری با سایر سازمان ها و عدم تمرکز در تصمیم گیری ها توجه می نمایند.

از طرف دیگر با نگاهی بر محیط کسب و کار در سال های دور که رقابت شدید نبوده و محیط رقابت نیز دچار آشفتگی کمتری بود، مدل های کسب و کار از پیچیدگی کمتر و ثبات بیشتری برخوردار بودند، به طوری که برای مدت طولانی تری می شد از یک مدل کسب و کار مشخص استفاده نمود ولی با پیچیده تر شدن محیط کسب و کار و رقابت روزافزون در عرصه فعالیت، یک مدل کسب و کار رقابتی که در محیط امروز ملموس و منطقی است، ممکن است فردا منقضی یا بلااستفاده می شود. بنابراين توانایی طراحی و پیاده سازی مدل نوآورانه کسب و کار جهت رشد و تداوم فعالیت یک سازمان حیاتی تلقی می شود  و درواقع می توان عنوان کرد که نوآوری مدل کسب و کار همان مفهومی است که به شرکت اجازه می دهد چیزی متفاوت از رقبا را ارائه کرده و ساختاری نوآورانه جهت خلق و دستیابی به ارزش را پدید آورد تا بتواند ارزش پیشنهادی جدیدی به مشتریان خود ارائه نماید.

تحقیقات نشان می‌دهد که نوآوری و تغییر در مدل کسب و کار می‌تواند راهی مؤثر برای سرمایه‌گذاری  در زمان آشفتگی‌های اقتصادی و دوران گذار باشد و از مواردی که نیاز به نوآوری در مدل کسب و کار را حایز اهمیت می کند می توان به مواردی چون: پاسخ‌گویی به نیازهای موجود و برآورده نشده بازار، ورود فناوری‌ها، محصولات یا خدمات جدید به بازار،بهبود، جهش یا ایجاد تحول در بازار با یک مدل کسب و کار بهتر،ایجاد یک بازار کاملاً جدید اشاره نمود. همچنین زمان‌بندی برای نوآوری و تغییر موفقیت‌آمیز در مدل کسب و کار به مواردی چون وضعیت اقتصادی،ویژگی های بازار،شرایط صنعت و مجموعه ای از عوامل موثر داخلی و خارجی بستگی دارد.

بونكن و همکاران (2016) عنوان می دارند زمانی نوآوری در مدل کسب و کار با موفقیت مواجهه می‌شود که شرکت‌ها توان پاسخ‌گویی به دو سؤال را داشته باشند:

1-در چه شرایطی شرکت‌ها باید نوآوری در مدل کسب و کار داشته باشند؟

۲- برای حمایت از طراحی و اجرای موفقیت‌آمیز نوآوری در مدل کسب و کار به چه ویژگی‌ها و قابلیت‌هایی نیاز است؟

براساس پاسخگویی به سوالات مزبور، ایجاد نوآوری در مدل‌های کسب‌وکار منتج به سه دسته مدل می شود به شرح زیر:

1.نوآوری در مدل درآمد: تاکید بر کاهش هزینه داشته و با بازنگری در روش‌های تأمین مالی، مدل‌های همکاری و ارزش ارائه شده به مشتری در زمان رکود، درآمد و سودآوری خود را افزایش دهند.

2.نوآوری در صنعت: رهبران صنایع سعی دارند با تغییر صنعت و حیطه فعالیت، حرکت به صنایع و بازارهای مختلف و ایجاد صنایع جدید بر مشکلات غلبه کنند.

3.نوآوری در سازمان: در این مرحله تأکید بر نحوه عملکرد سازمان بوده و با ایجاد تغییرات در عملکرد، ساختار، ارتباطات، مرزهای سازمانی و… به ارزش‌آفرینی روی می‌آورند.

منبع

Bouncken, R. B., & Fredrich, V. (2016). Business model innovation in alliances: Successful configurations. Journal of Business Research, 69(9), 3584-3590.

بیشتر بخوانید

پاورپوینت آموزشی آموزش تربيت ارزياب برطبق EFQM

پاورپوینت آموزشی مدیریت تحول

پاورپوینت آموزشی یادگیری سازمانی

پاورپوینت آموزشی آمار و کاربرد آن در مدیریت جلد 1

 

با ما در تماس باشید

آکادمی تحلیل دکتر طالعی فر

1 دیدگاه برای “تاملی بر نوآوری در مدل های کسب و کار

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *